«Έκρηξη» στα τρόφιμα με τις τιμές να «τρέχουν» με 15,4%, έναντι 15% τον Φεβρουάριο.
Στο 5,4% διαμορφώθηκε ο πληθωρισμός στην Ελλάδα τον Μάρτιο του 2023 (από 6,5% τον Φεβρουάριο), ενώ στο 6,9% είναι το αντίστοιχο ποσοστό σε επίπεδο ευρωζώνης, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία της Eurostat.
Ο ετήσιος πληθωρισμός της ζώνης του ευρώ μειώθηκε από 8,5% τον Φεβρουάριο, σύμφωνα με την εκτίμηση της Eurostat. Τον Φεβρουάριο οι τιμές καταναλωτή είχαν αυξηθεί κατά 6,5% στη χώρα μας, σύμφωνα με τη Eurostat και κατά 6,1% σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ. Την ίδια στιγμή, τα σημερινά στοιχεία της Eurostat αποτυπώνουν άνοδο του πληθωρισμού σε μηνιαίο επίπεδο κατά 1,6%, όπως καταγράφει ο παρακάτω πίνακας, κάτι που δείχνει την παραμονή της ακρίβειας στα προϊόντα.
Η επιβράδυνση οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στην πτώση των τιμών της ενέργειας σε σύγκριση με τον Μάρτιο του περασμένου έτους, όταν και είχε προηγηθεί η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Ωστόσο, ο δείκτης που δεν περιλαμβάνει τις τιμές της ενέργειας και των τροφίμων (δομικός πληθωρισμός) επιταχύνθηκε ελαφρώς στο 7,5% από 7,4% τον Φεβρουάριο.
Εξετάζοντας τις κύριες συνιστώσες του πληθωρισμού της ζώνης του ευρώ, τα τρόφιμα, το αλκοόλ και ο καπνός αναμένεται να έχουν το υψηλότερο ετήσιο ρυθμό τον Μάρτιο (15,4%, έναντι 15,0% τον Φεβρουάριο), ακολουθούμενος από τα μη ενεργειακά βιομηχανικά αγαθά (6,6%, έναντι 6,8% τον Φεβρουάριο), οι υπηρεσίες (5,0%, έναντι 4,8% τον Φεβρουάριο) και η ενέργεια (-0,9%, έναντι έναντι 13,7% τον Φεβρουάριο).
Οι προβλέψεις του ΥΠΟΙΚ
Οι προβλέψεις του υπουργείου Οικονομικών προδιαγράφουν επιβράδυνση του πληθωρισμού, οι τιμές, δηλαδή, θα αυξάνονται με μειωμένο ρυθμό για όλο το έτος και ο γενικός δείκτης θα διαμορφωθεί στο τέλος του 2023 γύρω στο 4,5%. Σύμφωνα με τις χειμερινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Φεβρουάριος 2023), ο μέσος ετήσιος πληθωρισμός για το σύνολο του έτους 2023 προβλέπεται στο 4,5% (5,6% στην Ευρωζώνη) και για το 2024 στο 2,4% (2,5% στην Ευρωζώνη).
Από το οικονομικό επιτελείο αναφέρουν ότι δε θα δούμε μείωση των τιμών, αλλά ότι θα αυξάνονται οι τιμές με μειωμένο ρυθμό, κάτι το οποίο υποστήριξε με επίσημο τρόπο και ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, κάτι το οποίο συνεπάγεται ότι η ακρίβεια θα συνεχιστεί και κατά τους επόμενους μήνες.
«Καμπανάκι» για τον πληθωρισμό έκρουσε και το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, το οποίο αναφέρει τα εξής: «Οπληθωρισμός συρρικνώνει το πραγματικό εισόδημα μεγάλου μέρους των νοικοκυριών, ειδικά των πιο ευάλωτων, με αποτέλεσμα την αύξηση της κοινωνικής ανισότητας και των κοινωνικών εντάσεων. Το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στις τιμές των τροφίμων που παρά τη σχετική αποκλιμάκωση του γενικού δείκτη πληθωρισμού, εμφανίζουν υψηλό ρυθμό αύξησης. Επιπλέον, η πίεση στα ευάλωτα νοικοκυριά και επιχειρήσεις εντείνεται από την αύξηση των επιτοκίων που επιβαρύνει την εξυπηρέτηση των χρεών τους».
«Πέφτει» το βιοτικό επίπεδο
Αποτέλεσμα των υψηλών τιμών είναι η πτώση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών. Για παράδειγμα, τον Σεπτέμβριο του 2022 τα φτωχότερα νοικοκυριά θα έπρεπε να αυξήσουν την κατανάλωσή τους στο 171% του διαθέσιμου εισοδήματός τους, προκειμένου να διατηρήσουν το βιοτικό επίπεδο που είχαν το 2021. Σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύεται στο πλαίσιο του project του Eteron – Ινστιτούτο για την Έρευνα και την Κοινωνική Αλλαγή, για την Οικονομική Δικαιοσύνη, ο 1/4 αυτής της επιπλέον κατανάλωσης επιδοτήθηκε από την κυβέρνηση, πράγμα που σημαίνει ότι λαμβάνοντας υπόψη τα αντισταθμιστικά μέτρα, στην πραγματικότητα αυτή η εισοδηματική ομάδα επιβαρύνθηκε από την κατακόρυφη άνοδο των τιμών κατά 13%.
Ο πληθωρισμός τον περασμένο μήνα, σε ετήσια βάση επιβραδύνθηκε στο 6,5% από 7,3% τον Ιανουάριο, ενώ σε μηνιαία βάση κατέγραψε ποσοστό ανόδου της τάξεως του 0,2%. Βάσει της μέτρησης της ΕΛΣΤΑΤ οι τιμές καταναλωτή στην Ελλάδα έτρεξαν με ρυθμό 6,1% τον Φεβρουάριο. Η ετήσια άνοδος πηγάζει κυρίως από τη διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά (αύξηση του επιπέδου των τιμών κατά 14,5%) ξενοδοχεία-καφέ-εστιατόρια (7,8%) και μεταφορές (7,9%,). Ακολουθούν οι κατηγορίες των διαρκών αγαθών, ειδών νοικοκυριού και υπηρεσιών (10,2%), ένδυσης και υπόδησης (6,8%), άλλων αγαθών και υπηρεσιών (5,7%), υγείας (5,3%), αναψυχής και πολιτιστικών δραστηριοτήτων (3,6%), εκπαίδευσης (2,2%) και αλκοολούχων ποτών και καπνού (1,8%).
Έρχονται νέες ανατιμήσεις, ενώ «πέφτει» η κατανάλωση
Την ίδια στιγμή, τα 7 στα 10 στελέχη της βιομηχανίας και του λιανεμπορίου δηλώνουν ότι έχουν αποφασίσει να προχωρήσουν σε νέο γύρο αυξήσεων στις τιμές μέσα στο έτος, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε ο CEO της NielsenIQ, Βάιος Δημοράγκας, στο πλαίσιο της σημερινής εκδήλωσης της εταιρείας Nielsen- Shopper Trends Event 2023.
Ειδικότερα, σε δείγμα 32 διευθυνόντων συμβούλων από επιχειρήσεις της οργανωμένης λιανικής και της βιομηχανίας, προκύπτει πως σε ποσοστό 68% απάντησαν ότι θα υπάρξουν περαιτέρω αυξήσεις τιμών εφέτος.
Όπως προκύπτει από την έρευνα, οι νέες ανατιμήσεις θα κινηθούν έως 5% σύμφωνα με το 35% των ερωτηθέντων, ενώ 1 στους 2 απάντησε ότι οι ανατιμήσεις θα φθάσουν έως το 10%. Υπάρχει δε και ένα μικρό ποσοστό 6% που απάντησε ότι οι αυξήσεις τιμών θα φθάσουν το 20%.
Το εντυπωσιακό είναι πως οι ανατιμήσεις θα γίνουν όταν οι καταναλωτές εξαντλημένοι από την ακρίβεια μειώνουν τις αγορές ακόμη και τροφίμων πρώτης ανάγκης, καθώς και βασικών αγαθών καθημερινής χρήσης.
Ειδικότερα, το 50% των ερωτηθέντων προβλέπει μείωση της κατανάλωσης, λόγω του πληθωρισμού και των ανατιμήσεων, ωστόσο το 40% αναμένει σταθερότητα σε επίπεδο όγκου πωλήσεων στο -1-+1%.
