Ένα σαφές μήνυμα ότι το Ταμείο Ανάκαμψης ανεβάζει ρυθμούς και θα έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στην επίτευξη ρυθμού ανάπτυξης 1,8% και ίσως υψηλότερου για το 2023, δίνει το κλείσιμο του 2022 το οποίο παρά τις αμφιβολίες που υπήρχαν ως το Νοέμβριο, ξεπέρασε τον στόχο που είχε τεθεί για τον περασμένο χρόνο.
Ειδικότερα, στο σκέλος των επιχορηγήσεων το οποίο περιλάμβανε – μεταξύ άλλων – για το 2022 μεγάλο κομμάτι από τη ψηφιοποίηση του δημοσίου και της κεντρικής διοίκησης, αλλά και της Παιδείας, της Υγείας και της Δικαιοσύνης, η απορρόφηση ξεπέρασε τον στόχο των 2,8 δισ. ευρώ.
Όπως έδειξαν τα στοιχεία που δημοσίευσε την Τετάρτη το υπουργείο Ανάπτυξης, οι πόροι που διατέθηκαν στην πραγματική οικονομία έφτασαν τα 2,84 δισ. ευρώ (ποσοστό 100,97%) με την βοήθεια προγραμμάτων που αφορούσαν άμεσες επιδοτήσεις για μικρομεσαίες επιχειρήσεις που θα προχωρούσαν σε ψηφιακό μετασχηματισμό, τον τουρισμό, την πρωτογενή παραγωγή και την έξυπνη μεταποίηση. “Ναυαρχίδα” των προγραμμάτων επιδοτήσεων αποτέλεσε το δημοφιλές πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης “Εξοικονομώ” που απορρόφησε το 2022 περισσότερα από 800 εκατ. ευρώ.
Στα 4 δισ. ευρώ ο πήχης το 2023
Το 2023 ο πήχης μπαίνει πολύ ψηλότερα, αφού η χώρα θα πρέπει να απορροφήσει φέτος 4 δισ. ευρώ από επιχορηγήσεις και δάνεια. Τούτο δε, όταν φέτος, τόσο το υπουργείο Οικονομικών όσο και τα συναρμόδια υπουργεία τα οποία διαχειρίζονται μεγάλα ποσά από το ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, μπαίνουν στα “δύσκολα”. Το αντικείμενο του ΤΑΑ διευρύνεται από το 2023 και περιλαμβάνει πλέον χρηματοδοτήσεις για μεγάλα έργα υποδομής, τα οποία μπορούν μεν να απορροφήσουν μεγάλα ποσά κοινοτικών πόρων, αλλά αφού πρώτα περάσουν το “ναρκοπέδιο” των διαγωνισμών και των καθυστερήσεων.
Πιο γρήγορα θα τρέξουν προγράμματα ενεργητικής και παθητικής απασχόλησης, πολλαπλά προγράμματα ψηφιοποίησης του δημοσίου, αλλά και το πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης “Εξοικονομώ” σε όλες του τις παραλλαγές. Φέτος, εκτός από τα νοικοκυριά, για τα οποία θα τρέξει ο δεύτερος κύκλος από τον Απρίλιο, θα τρέξουν νωρίτερα και τα προγράμματα του “Εξοικονομώ Επιχειρώντας”, με δικαιούχους μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, αλλά και η ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων του δημοσίου.
Με την εκταμίευση και της δεύτερης δόσης ύψους 3,56 δισ. ευρώ, η οποία έχει ήδη την προέγκριση της Κομισιόν, μέσα στον Φεβρουάριο, η Ελλάδα θα έχει απορροφήσει συνολικά 11,1 δισ. ευρώ που αντιστοιχούν στο 37% των πόσων ύψους 30,4 δισ. ευρώ που δικαιούται από το Ταμείο Ανάκαμψης. Από τα χρήματα αυτά περίπου 8,5 δισ. ευρώ θα είναι διαθέσιμα για χρηματοδότηση δράσεων φέτος και τα επόμενα χρόνια.
Σημαντική επιτάχυνση στα δάνεια
Παράλληλα με τις επιδοτήσεις η αύξηση των επιτοκίων του ευρώ και η μείωση της ρευστότητας της αγοράς έχουν κάνει τα χαμηλότοκα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης ανάρπαστα.
Η προσδοκία ότι μέχρι και το 50% μιας επένδυσης μπορεί να δανειοδοτηθεί από τα δάνεια του Ελλάδα 2.0. με επιτόκιο 1,2% και 11ετή περίοδο αποπληρωμής συγκέντρωσε, μέχρι και το τέλος του 2022, επενδυτικές προτάσεις ύψους 10,53 δισ. ευρώ στην ειδική πλατφόρμα που έχει δημιουργήσει το υπουργείο Οικονομικών.
Από τις συνολικά 291 επενδυτικές προτάσεις, οι 68, συνολικού προϋπολογισμού 3,22 δισ. ευρώ, έχουν υπογράψει ήδη δανειακές συμβάσεις με το δημόσιο και τις εμπορικές τράπεζες, οι οποίες ως γνωστό θα συμμετέχουν στη δανειοδότηση των επενδύσεων σε ποσοστό έως και 30%.
Το πλεονέκτημα με τις επενδύσεις αυτής της κατηγορίας είναι ότι ο ιδιώτης θέλει να προχωρήσει άμεσα στην υλοποίηση τους, καθώς από την ώρα που υπογράφονται οι συμβάσεις οι δόσεις και τα επιτόκια “τρέχουν”. Συνεπώς θα πρέπει να ολοκληρώσει την επένδυση το ταχύτερο δυνατό και να αρχίσει να αποπληρώνει τα δάνεια του από τα επιπλέον έσοδα που θα έχει.
